آشنایی با صندوق سرمایه گذاری مشترک بورس ایران
صندوق سرمایهگذاری مشترک یا mutual fun، هادی مالی است که حوزه ی اصلی فعالیت آن سرمایهگذاری در زمینه اوراق بهادار بوده و مالکین آن به نسبت سرمایهگذاریشان، در زیان و سود صندوق شریکاند. بخش زیادی ازعملکرد صندوقهای سرمایهگذاری وابستگی به عملکرد اوراق بهادار و مابقی داراییهایی دارد که صندوقها در آنها سرمایهگذاری کرده است.
سرمایهگذاری در بورس بطور مستقیم، برای افرادی که دانشی در این حوزه ندارند بسیار پر ریسک است. همچنین نیازمند صرف زمان برای انتخاب و برسی سهام است. یکی از روش هایی که توسط آن میتوانیم هم از بازده بازار سهام بهره ببریم و هم در زمان صرفهجویی کنیم، سرمایهگذاری روی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک می باشد. با این وجود باز هم انتخاب یک صندوق مناسب جهت سرمایهگذاری، از آن دسته چالشهای پر تکرار سرمایهگذاران به حساب می آید.
صندوق سرمایهگذاری مشترک بعنوان یک ابزار سرمایهگذاری غیرمستقیم
سرمایهگذاری در بورس از 2 طریق غیرمستقیم و مستقیم انجام میشود. در روش مستقیم، شخص سرمایهگذار با توجه به سطح ریسکپذیری و دانش خود و بعضی عوامل دیگر، سهام مدنظرش را خریداری میکند. ولی در مقابل در روش سرمایهگذاری بصورت غیرمستقیم از 2طریق میتوان اقدام به سرمایهگذاری کرد.
سپردن سرمایه به شرکتهای سبدگردان
در این شکل از سرمایه گذاری فرد، برای سپردن سرمایهاش یک شرکتی را انتخاب میکند و سرمایهی خود را به او واگذار میکند. شخص سبدگردان یا مدیر سرمایه گذاری، باید تمامی دغدغههای سرمایهگذار، از جمله ترجیحات، ریسکپذیری و عوامل دیگری را مد نظر قرار دهد؛ نهایتا اقدام به تشکیل سبد سهامی کند.سرمایهگذاری روی صندوقهای سرمایهگذاری
در این شکل از سرمایه گذاری، از هیچ یک از اشخاص سرمایهگذار سؤالی پرسیده نمیشود. این موضوع یعنی خرید واحدهای صندوق به معنی توافق شخص سرمایهگذار با شرایط صندوق از جمله ترکیب دارایی ، نوع سرمایهگذاری و سایر موارد است. سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری مشترک جزو این دسته از سرمایهگذاری است.صندوق سرمایهگذاری مشترک چیست؟
صندوق سرمایه گذاری مشترک یکی از ابزارهای مالی جهت سرمایهگذاری غیرمستقیم است. در این مدل از صندوق، از سرمایهی سرمایهگذاران برای سرمایهگذاری در اوراق بهادار استفاده میشود. این نوع صندوقها مانند استخر پولی است که سرمایههای مردم در آن جمع آوری شده است و متخصصان امور سرمایهگذاری یا همان مدیران صندوق برای سرمایهگذاری سرمایهی در دسترس تصمیم می گیرند.تصور کنید مجموعهای از اشخاص قصد دارند هر کدام با مبلغ ۱۰ میلیون تومان روی بازار سرمایه سرمایهگذاری کنند. ممکن است حجم سرمایهی آنها در این بخش جهت تنوع بخشیدن به سبد سرمایهگذاریشان کفایت نکند، همچنین دانش لازم جهت سرمایهگذاری هم نداشته باشند. برای حل این مسئله، محصولی تحت عنوان صندوق سرمایهگذاری مشترک طراحی شده است که مجموعهای از اشخاص میتوانند در آن سرمایهگذاری کنند.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک انواع مختلفی دارند. به بیانی دیگر، در سرمایه گذاری برای هر نوع رویکرد یک نوع صندوق موجود است.بر اساس امیدنامه ای که در سازمان بورس موجود است، این صندوقها به ۶ دسته تقسیم میشود:
۱. نیکوکاری ۲. مختلط ۳. شاخصی ۴. سهامی ۵. با درآمد ثابت ۶. توسعهی بازار سرمایه
به علاوه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بر اساس نوع دارایی به ۳ دسته تقسیم میشود:
۱. در اوراق بهادار با درآمد ثابت ۲. مختلط ۳. سهامی
البته فارغ از دستهبندی بالا، هر کدام از صندوقهای گفته شده از سوی دیگر به دو دسته تقسیم میشود:
۱. دارای ضمانت نقدشوندگی ۲. بدون ضمانت نقدشوندگی.
مقایسهی انواع صندوق سرمایهگذاری مشترک
اهمیت صندوقهای سهامی، مختلط و با درآمدثابت صندوقهای سرمایهگذاری مشترک از بقیه صندوقها بیشتر است و سرمایه گذاران خرد از این مدل صندوقها، برای سرمایهگذاری بیشتر استفاده می کنند.صندوق سرمایهگذاری مشترک سهامی
بخش کثیری از داراییهای این گونه صندوق متشکل از سهام شرکتهای بورسی است. بیش از ۷۰ درصد از داراییهای این مدل صندوق دربازار اول و دوم فرابورس یا سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس سرمایهگذاری میشود. همچنین تا حداکثر ۳۰ درصد بقیه آن، در اوراق مشارکت و امثال آنها سرمایهگذاری میشود.با توجه به نحوه سرمایهگذاری صندوقهای سهامی، سرمایهگذاری در آنها نسبت به صندوق با درآمد ثابت و مختلط ریسک بیشتری دارد. همچنین این امکان هم بیشتر وجود دارد تا سود بیشتری به سهامداران خود برساند. در نهایت میتوان گفت که صندوق سهامی برای افراد ریسکگریز نمیتواند انتخاب درستی باشد.
صندوق سرمایهگذاری مشترک درآمد ثابت
بخش زیادی از سرمایهی تحت مدیریت در این نوع ازصندوقها در سرمایهگذاریهایی مانند، سپردهی نزد بانکها، اوراق خزانه ، اوراق مشارکت که کم ریسک هستند سرمایهگذاری میشود. علاوه بر این، بر اساس مصوبهی سازمان بورس، حداکثر ۸۵ درصد و حداقل ۷۵ درصد از دارایی این گونه از صندوق، باید بر روی اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری شود. مابقی آن هم میتواند به سهام شرکتهای مختلف وارد شود.صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت، کمریسکترین مدل سرمایهگذاری در بازار سهام ایران است. معمولا افراد ریسکگریز تمایل زیادی برای سرمایهگذاری بر روی این نوع صندوق را دارند.
صندوق سرمایهگذاری مشترک مختلط
در صندوق سرمایهگذاری مختلط، حداکثر ۶۰ درصد و حداقل ۴۰ درصد از دارایی صندوق، ملزم است در سهام سرمایهگذاری شود. بین ۴۰ تا ۶۰ درصد مانده، در اوراق با درآمد ثابت سرمایهگذاری میشود.
به بیانی هم از نظر بازده احتمالی و ریسک و هم از نظر ترکیب داراییها، میشود این صندوق را مرز بین دو صندوق قبلی در نظر گرفت.
صندوق سرمایهگذاری مختلط، برای سرمایهگذارانی که تحمل میزان ریسک صندوقهای سهامی را ندارند و از طرفی مایل نیستند سرمایه خود وارد صندوقهای با درآمد ثابت کنند، گزینهی مناسبی محسوب میشود.
معایب و مزایا صندوق سرمایهگذاری مشترک
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک مثل هر نوع سرمایهگذاری نیز مزایا و معایب و مزایا خودشان را دارند. بعضی از آنها را با هم مرور میکنیم.نقدشوندگی صندوق سرمایهگذاری مشترک
نقد شوندگی بالا، از مهمترین مزیتهای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است. این موضوع وقتی اهمیتش را نشان میدهد که به شرایط بازار سهام ایران دقت کنیم. دامنه نوسان در کشور ما باعث شده تا در سرمایهگذاری مستقیم، خطر عدم نقدشوندگی مقابل سرمایهگذاران قرار بگیرد. معمولا نقدشوندگی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بنسبت سرمایهگذاری در سهام وضع بهتری دارد اما اگر نقدشوندگی در زمانی خاص برای شما اهمیت بالایی دارد، صندوق سرمایهگذاری خود را با دقت انتخاب کنید و قبل از سرمایهگذاری، شرایط نقدشوندگی صندوق را مطالعه کنید.عبور سرمایه از فیلتر تحلیل و دانش در صندوق سرمایهگذاری مشترک
هر صندوق سرمایهگذاری یک تیم تخصصی برای برسی و تحلیل شرایط بازار است. بدون شک، شناخت و دانش تیم تحلیلی صندوق، بیشتر از یک شخص عادی خواهد بود. همین موضوع موجب میشود احتمال ضرر و به شکلی ریسک سرمایهگذاری کم شود. به علاوه در زمان نیز صرفهجویی میشود و لزومی نیست تا سرمایهگذار زمان خود را برای بررسی و تحلیل بازار صرف کند.همانطور که خواندید، عبور سرمایه از فیلتر تحلیل و دانش، به شکلی مهمترین مزیت صندوق سرمایهگذاری مشترک، علی الخصوص برای افراد مبتدی محسوب میشود.
محدودیت ریسک در صندوق سرمایهگذاری مشترک
محدودیت ریسک جزو معایب صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بحساب می آید. صندوقها با مبالغ و اعداد بزرگتری نسبت به سهامداران کوچک سر و کار دارند و این موجب میشود ریسک کمتری را بپذیرند. این نکته باعث میشود گاهی اوقات سود کمتری نسبت به بسیاری از افراد یا بازدهی نرمال بازار به دست آورند. برای مثال میتوان به بازارهای اصطلاحاً گاوی اشاره کرد که معمولاً صندوقها در آن دوران رشد کمتری نسبت به میانگین بازار دارند.بازدهی صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در چند سال اخیر
در چند سال اخیر بنا به شرایط اقتصادی، بازار سهام با افت و خیزهای فراوانی رو به رو بوده است. همچنین مردم هم حضور گستردهتری در بازار داشتهاند. نتیجهی این فرآیند افزایش نقدینگی در بازار سهام بوده است. در چنین شرایطی قطعاً بخشی از این پول هم وارد صندوقها میشود. هر صندوقی که عملکرد بهتری داشته باشد، میتواند سرمایهی بیشتری جذب کند.در سالهای اخیر، صندوقها آمار و ارقام جالبی از خود به جا گذاشتهاند. در سال ۱۳۹۹ که بازار سهام، ریزشی تاریخی را تجربه کرد، برخی از صندوقها بازدهی مثبت و قابل قبولی داشتهاند. البته باید به این نکته هم اشاره کنیم که به طور معمول در زمان ریزش بازار، تمایل سهامداران به سرمایهگذاری در صندوقها بیشتر میشود.
در همین رابطه، صندوقهای با درآمد ثابت بعضاً توانستند بازدهی بالای ۳۰ درصدی را ثبت کنند که با توجه به میزان ریسک این نوع صندوق، عدد بسیار قابل قبولی است.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.