صرافی ارز دیجیتال چیست؟ + انواع صرافیها
برای معامله ارزهای دیجیتال لازم است به یک صرافی مراجعه کنید. آنها برخلاف صرافیهای سنتی مجازی می باشند و در قالب اپلیکیشن موبایل یا سایت فعالیت میکنند. صرافیها انواع گوناگونی دارند که هرکدام ویژگیهای خاصشان را دارند.
صرافی ارز دیجیتال چیست؟
کریپتو اکسچنج (Cryptocurrency Exchange) یا صرافی ارز دیجیتال، پلتفرم آنلاین و مجازی است (معمولاً یک اپلیکیشن یا وبسایت ) که اشخاص میتوانند در آن ارز دیجیتال بفروشند، بخرند یا معامله کنند.
این مبادله میشود تبدیل یک ارز دیجیتال به کریپتوکارنسی دیگر باشد (بطور مثال، تبدیل تتر یا بیت کوین به اتریوم) یا تبدیل یکی از ارزهای دیجیتال به پول فیات (همچون بیت کوین به تومان یا تتر به دلار) یا برعکس.
با ثبتنام درون صرافی ارز دیجیتال میتوانید در قبال ارز دیجیتال یا پول ملی، ارز دیجیتال بخرید یا ارز دیجیتالتان را در قبال پول ملی (همچون ریال) یا یک ارز دیجیتال دیگر بفروشید.
نحوه کار یک صرافی کریپتو چگونه است؟
برای ثبتنام یا انجام معامله، نیاز به حضور فیزیکی در محل دفتر صرافی ارز دیجیتال وجود ندارد و تنها کافی است از طریق سایت یا اپلیکیشن موبایل اقدام شود؛ چراکه وقتی با داراییهایی از جنس دیجیتال سروکار داریم، نیاز به مراجعه حضوری از بین میرود.
اینکه یک صرافی ارز دیجیتال چگونه کار میکند به نوع صرافی بستگی دارد. در ادامه مقاله درباره انواع صرافیها میخوانید، اما اگر بخواهیم نگاهی کلی به کار صرافیها داشته باشیم، هر صرافی به یکی از این دو شکل کار میکند:
اول: شما با خودِ صرافی معامله میکنید. (به خود صرافی میفروشید یا از خود صرافی میخرید.)
دوم: خود صرافی طرف معامله نمیباشد و فقط یک واسط میان فروشندگان و خریداران است و از انجام معاملات به اندازه مقداری کارمزد میگیرد.
در تعداد اندکی از صرافیها، طرف معامله خود صرافی است. یعنی اشخاص جهت خرید ارز دیجیتال، آن را از خود صرافی میخرند و جهت فروش، ارز دیجیتالشان را به خود صرافی میفروشند. درآمد صرافی در اینجا، از تفاوت قیمت فروش و خرید است؛ یعنی قیمت فروش ارز دیجیتال به صرافی نسبتبه قیمت خرید آن از صرافی پایینتر است.
در حالت دوم دیگر صرافیها طرف معامله شما نمیباشند، در حقیقت آنها واسط بین فروشندگان و خریداران هستند و از هر معامله درصدی کمیسیون دریافت میکنند. از نظر جهانی، بیشتر صرافیها به روش دوم کار میکنند؛ ولی در ایران ( تا زمان نگارش این مطلب) اکثر صرافیها از مدل اول میباشند، یعنی خود صرافی طرف معامله است.
انواع صرافی ارز دیجیتال
میتوان صرافیهای ارز دیجیتال را از جهات مختلف در دستهبندیهای متفاوتی قرار داد؛ با اهمیت ترین انواع صرافی ارز دیجیتال در حال حاضر اینها هستند:
صرافی متمرکز (Centralized Exchange or CEX)
صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange or DEX)
صرافی همتابههمتا (Peer-to-Peer or P۲P Exchange)
پلتفرمهای مبادله فوری
صرافی متمرکز
این صرافی، توسط یک شرکت یا نهاد خاص اداره میگردد و کنترل کامل صرافی و داراییهای داخل صرافی در دست چند نهاد یاچند شخص است.
بزرگترین ضعفهایی که به صرافیهای متمرکز میشود نسبت داد، متمرکزبودن میباشد که برخلاف ذات غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال میباشد. این نقطه ضعف، مخصوصا بین کاربران ایرانی که بخاطر تحریمها همیشه در خطر مسدودشدن حساب قرار دارند بیشتر به چشم میآید.
صرافی غیرمتمرکز
در صرافی غیرمتمرکز قرارداد هوشمندی برای بلاک چین وجود دارد که به داراییهای کاربران دسترسی خواهد داشت.
صرافی غیرمتمرکز یا DEX گونه نوینی از صرافی ارز دیجیتال میباشد که احتمالاً در سالهای آینده بخش بزرگی از این بازار را تصاحب خواهند کرد.
نکته با اهمیتی که یک صرافی متمرکز و غیرمتمرکز را از یکدیگر متمایز میکند شیوه مدیریت و کنترل داراییها میباشد. در یک صرافی غیرمتمرکز ادارهکنندگان صرافی، کنترلی بر دارایی افراد ندارند.
با کمک بلاک چین در این صرافیها، قراردادهای هوشمند و مابقی پروتکلهای غیرمتمرکز، تبدیل داراییها به شکل مستقیم از طریق کیف پول شخصی هر شخص انجام می گردد؛ یعنی شخص وارد سایت صرافی میشود، کیف پولش را به صرافی وصل میکند و مستقیم از کیف پول خود ارز را به یک قرارداد هوشمند میفرستد تا معامله صورت گیرد و سپس از همان قرارداد هوشمند ارز جدید خود را دریافت میکند.
اگرچه این صرافیها مزیت مهمی نسبت به گونه متمرکز دارند، به علت چالشهای ساختاری و فنی هنوز نمیتوانند آنگونه که باید جایگزینی برای صرافیهای متمرکز باشند.
به این دلیل که صرافیهای غیرمتمرکز از زیرساختهای مبتنیبر بلاک چین استفاده میکنند، اندازه مقیاسپذیری بلاک چین میزبان اثر زیادی در عملکرد درست آن خواهد داشت.
همچنین، در حال حاضر اتصال میان بلاک چینهای متفاوت در صرافیهای غیرمتمرکز انجام نمیگردد یا بسیار دشوار می باشد. بطور مثال اگر بخواهید بیت کوین معامله کنید یا یک توکن که فقط روی بلاک چین ترون وجود دارد، در یونی سواپ نمیتوان معامله را انجام داد؛ از آنرو که یونی سواپ فقط از شبکه اتریوم و توکنهای برحسب اتریوم پشتیبانی می نماید.
صرافیهای همتابههمتا
در این نوع صرافیها دو شخص به شکل مستقیم با یکدیگر معامله انجام میدهند. میتوان گفت صرافیهای همتا به همتا همچون سایت و اپلیکیشن «دیوار» عمل میکنند.
فروشندگان و خریداران در این پلتفرمها آگهی فروش و خرید درج میکنند و فروشندگان و خریداران و میتوانند از بین آگهیها یکی را انتخاب کرده و معامله مدنظرشان را انجام دهند.
برای جلوگیری از کلاهبرداری، بیشتر صرافیهای همتابههمتا امکان قفلکردن دارایی تا تأیید مشتری را فراهم نمودند و همچنین فرایندهای حل اختلاف جهت معاملات پیشبینی گردیده. در این صرافیها به معاملهگران نسبت به عملکردشان و تعداد معاملات امتیاز داده میشود و معاملهگران برتر بالاتر از بقیه نمایش داده میشوند.
از جمله مزایای مهم صرافیهای همتابههمتا، بودن معاملهگران از کشورهای متفاوت و روشهای پرداخت گوناگون است. به طور مثال، یک شخص ساکن ایران که به خدمات بانکی بینالمللی، پی پال و کارتهای اعتباری (مسترکارت و ویزا) دسترسی ندارد، میتواند شخصی از کشور ایران برگزیند تا توسط تراکنش بانکی معامله انجام دهد یا بهدنبال شخصی باشد که وب مانی یا پرفکت مانی میپذیرد.
تبادل فوری (تبدیل سریع)
بعضی از برنامههای تحت وب، این امکان را میدهند تا ارزهای دیجیتال را به شکل فوری به یکدیگر تبدیل کنند. در این پلتفرمها کاربر تنها مشخص میکند چه ارزی دارد و میخواهد آن را تبدیل به چه ارز دیجیتالی کند و مابقی کار را به پلتفرم میسپارد.
پلتفرمهای تبادل فوری همچون شیپشیفت (Shapeshift) و چنجلی (Changelly) برای انجام این کار به صرافیهای بزرگ جهان متصل میباشند و زمانی که کاربر درخواست تبادل ارائه میدهد، این سیستمها بهشکل خودکار بهترین قیمت ممکن در صرافیها را مییابند و در درون صرافیها از طرف کاربر تبادل انجام میدهند و در پایان یک میزانی کارمزد جهت خدمات خود میگیرند.
البته شیوهی عملکرد صرافی ارز دیجیتال بستگی به نوع صرافی نیز دارد، اما با نگاهی کلی به نحوهی کار صرافی های ارز دیجیتال، میبینیم که هر صرافی به یکی از این دو طریق عمل می کند:
روش اول: خود صرافی طرف معامله نیست و فقط به عنوان واسطهای میان خریدار و فروشنده است و تنها از معاملات بین افراد کارمزد دریافت می کند.
روش دوم: فرد معامله گر مستقیما با خود صرافی سروکار دارد، یعنی از خود صرافی خرید می کند یا به خود صرافی می فروشد.
در تعداد محدودی از صرافی ها، طرف معامله خود صرافی میباشد، یعنی معاملهگران، از صرافی ارز دیجیتال را خریداری می کنند و در موقعیتی دیگر که بستگی به وضعیت بازار دارد به خود صرافی می فروشند.
درآمد معاوضه در این کار از تفاوت قیمت خرید و فروش میباشد، یعنی قیمت فروش ارز دیجیتال به صرافی، پایینتر از قیمت خرید آن از صرافی است.
در حالت اول، صرافی ها طرف معاملهی شخص نیستند، بلکه در واقع واسطهی بین فروشنده و خریدار هستند و از هر تراکنش درصدی از کارمزد، بطور مثال ۰/۳ درصد از کل مبلغ هر معامله دریافت می کنند. با برسی این نوع از عملکرد در سطح جهانی باید بگوییم اکثر صرافی ها به روش دوم کار می کنند.
صرافیهای ارزهای دیجیتال مشابه کارگزاران یا مابقی پلتفرمهای معاملاتی که ممکن است آنها را بشناسید، کار میکنند و ابزارهایی را جهت فروش و خرید ارزهای دیجیتال همچون بیتکوین، اتریوم، تتر، دوج کوین، و … در اختیار کاربرانشان میگذارند. بهترین صرافیهای ارزهای دیجیتال، فروش و خرید ارزهای مورد نظرشان را با کارمزد پایین و ویژگیهای امنیتی قوی برای کاربران خود مهیا میکنند.
باید گفت که درصد زیادی از صرافیهای ارز دیجیتال به شکل آنلاین و در قالب یک پلتفرم ترید و یک وبسایت فعالیت میکنند که با دقت به زمینهی فعالیتشان کاملا طبیعی است. اما بعضی از افراد فکر میکنند زمانی که صرافی یک دفتر مرکزی برای مراجعهی حضوری کاربران خود داشته باشد، قطعا قابل اعتمادتر است.
صرافی ارز دیجیتال ایرانی
اگر عبارت خرید بیت کوین را در گوگل بزنید از حجم زیاد صرافی های فعال در ایران شگفت زده خواهید شد. تحت یک قاعده کلی، تمامی وب سایتهایی که در صفحه اول و دوم گوگل هستند معتبر میباشند، اما نباید فقط به نتایج گوگل اکتفا کنید.زمان انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال معتبر و امن، رعایت یکسری نکات ضروری است. بهطور مثال، اینکه صرافی مناسبی را برگزینید که از نظر کارمزد تراکنش، سهولت کار و غیره مطابق همهی نیازهای شما باشد بسیار با اهمیت است.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.